W
niedzielę 21 października bieżącego roku odszedł od nas w wieku 108 lat
najstarszy członek Związku Nauczycielstwa Polskiego, pan Antoni Dobrowolski.
Sylwetka Pana Antoniego jest nam znana, ale przypomnijmy najważniejsze fakty z
Jego życia.
Urodził się w rodzinie wielodzietnej 8 października 1904 roku w Wolborzu. Ojciec
prowadził kuźnię a matka zajmowała się domem i wychowywaniem dzieci. Był
najmłodszym z rodzeństwa. W wieku trzech lat zmarła jego matka, ojciec ponownie
się ożenił. Mimo trwającej wojny Antoni Dobrowolski uczył się samodzielnie. W
1919 roku zdał egzamin do Preparandy (typ szkoły przygotowującej młodzież do
nauki w pięcioletnim Seminarium Nauczycielskim). Następnie podjął naukę w
Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Tomaszowie Mazowieckim. Gdy był na drugim
roku umiera mu ojciec, a macocha opuszcza dom. W tej sytuacji Antoni zamierza
przerwać naukę, gdyż nie ma środków do życia. Pomoc otrzymał od swojego byłego
nauczyciela z Preparandy i Sejmiku Powiatowego otrzymując stypendium.
W 1926
roku ukończył Seminarium Nauczycielskie i podjął pracę jako tymczasowy
nauczyciel trzyklasowej Szkoły Powszechnej w Studzienkach. Zaczynał zawód
nauczyciela w trudnych warunkach. W sierpniu spłonęły we wsi 42 gospodarstwa,
sytuacja mieszkańców i ich rodzin była rozpaczliwa. Pomagał im pisać
indywidualne i zbiorowe podania o pomoc do różnych instytucji. Zorganizował
Ochotniczą Straż Pożarną, której początkowo był komendantem, a następnie
prezesował jej, aż do czasu przeniesienia do Rzeczycy. Prowadził również kursy
dla analfabetów jak i zaawansowanych. W latach 1928/29 odbył służbę wojskową w
Szkole Podchorążych Piechoty Nr 4 w Tomaszowie Mazowieckim.
Dyplom
nauczyciela Publicznej Szkoły Powszechnej otrzymał po złożeniu praktycznego
egzaminu w roku 1931 roku, a następnie powierzono mu kierownictwo szkoły w
Studziankach. Na własną prośbę został przeniesiony do Publicznej Szkoły
Powszechnej w Rzeczycy. Poza pracą zawodową aktywnie działał społecznie. W 1926
roku wstąpił do ZNP i pełnił funkcję skarbnika ZNP w Wasilkowie, a następnie
Prezesa Oddziału. Po przeniesieniu się do Rzeczycy sprawował funkcję Prezesa
Oddziału Powiatowego ZNP w Rawie Mazowieckiej. Na znak protestu przeciw
zawieszeniu działalności Zarządu Głównego ZNP przez ówczesne władze w 1937 roku
zorganizował wyjazd członków ogniska na wiec do Rawy Mazowieckiej.
Nie
wziął udziału w kampanii wrześniowej z uwagi na zbyt późną mobilizację,
natomiast włączył się w nurt konspiracji prowadząc tajne nauczanie.
Gestapo aresztowało Antoniego Dobrowolskiego i osadziło w areszcie w Tomaszowie
Mazowieckim, a następnie skierowało transportem do Auschwitz-Birkenau.
W
obozie głównym 6 czerwca 1942 roku otrzymał numer 38081 wytatuowany na lewym
przedramieniu. Po dwóch dniach z obozu głównego został przeniesiony do Birkenau.
Wiosną
1943 roku transportem z tysiącem więźniów został wywieziony do Gross- Rosen, a
po okresie kwarantanny został skierowany do Sachsenhausen gdzie przebywał do
końca wojny.
Po
wyzwoleniu obozu dotarł do Chojny. 9 maja pierwszy burmistrz Dębna powierza mu
funkcję kierownika Referatu Mieszkaniowego lecz na krótko, gdyż ówczesny
Inspektor Szkolny mianował go tymczasowo nauczycielem Publicznej Szkoły
Powszechnej. We wrześniu 1945 roku dzieci i młodzież rozpoczęła naukę w szkole
powszechnej (obecny budynek SP nr3), gdzie od stycznia 1946 pełnił obowiązki
kierownika szkoły i ściągał do pracy nauczycieli. W październiku 1950 roku
Antoni Dobrowolski zawarł związek małżeński z Ludmiłą Rafałowicz, w którym
przyszło na świat troje dzieci: Andrzej, Maria i Anna.
Andrzej i Anna pracują w oświacie.
Antoni
Dobrowolski ustawicznie dokształcał się. Niezależnie od prowadzenia szkoły
dziennej prowadził i organizował semestralne kursy w zakresie szkoły
podstawowej, a roku 1954 zorganizował Liceum Ogólnokształcące dla Pracujących.
W roku
1945 wraz z Feliksem Górką organizował w Dębnie ZNP, gdzie był sekretarzem, a
następnie w latach 1947-50, 1954-58, 1962-68 prezesem. Dążył do zdynamizowania
działalności związku i utworzenia we wszystkich jednostkach oświatowych struktur
organizacyjnych. W latach 1958-62 był radnym Powiatowej Rady Narodowej w Dębnie,
gdzie reprezentował interesy oświaty. W roku 1964 brał udział jako delegat
reprezentując powiat chojeński w VIII Krajowym Zjeździe ZNP. Po przejściu na
emeryturę przez wiele następnych lat działał w sekcji emerytów. Za działalność
związkową został odznaczony Złotą Odznaką ZNP (1960r.) i odznaczeniem za tajne
nauczanie ZNP- TON(1985r.). Brał udział w uroczystościach 100-lecia ZNP
zainaugurowanych w woj. Zachodniopomorskim, które zbiegły się z jego stuleciem
urodzin.
Odszedł od nas nieoceniony pedagog, dyrektor, ale przede wszystkim wspaniały,
pełny miłości i radości życia człowiek, który kochał i był kochany przez ludzi.
Pana
Antoniego Dobrowolskiego żegnaliśmy najpierw podczas uroczystej mszy świętej
żałobnej odprawionej w kościele pw Matki Boskiej Fatimskiej, a następnie na
cmentarzu w Dębnie 21 października bieżącego roku.
Żegnali Go licznie przybyli mieszkańcy Dębna, byli uczniowie, którzy przyjechali
z najdalszych zakątków Polski: Warszawy, Poznania, Ostrołęki, Zielonej Góry,
Szczecina, Sopotu, Mysłowic, Gorzowa. Pożegnali Go również współpracownicy,
koledzy członkowie ZNP naszego jak i zaprzyjaźnionych Oddziałów z Myśliborza,
Boleszkowic, Bornego Sulinowa, Barlinka, Dolic, poczty sztandarowe szkół i
Oddziałów ZNP oraz delegacje.
W
trakcie ceremonii pogrzebowej mowę pożegnalną wygłosił Andrzej Dobrowolski
żegnając pana Antoniego jako ojca oraz dyrektora szkoły, w której sam pełni
funkcją dyrektora Zespołu Szkół. Mowy pożegnalne wygłosili prezes Oddziału
Zachodniopomorskiego ZNP Adam Zygmunt, który odczytał list od Prezesa ZG ZNP
Sławomira Broniarza, prezes Oddziału w Dębnie Irena Borysewicz oraz burmistrz
Dębna Piotr Downar. Żegnał Go również, utwór ulubionego Mieczysława Fogga jak i
piękna jesienna pogoda.
„Kiedy wydaje się, że wszystko się skończyło, wtedy dopiero wszystko się
zaczyna”
Ksiądz Jan Twardowski
W artykule wykorzystano materiały z biogramu przygotowanego przez
Andrzeja Dobrowolskiego
Informacje w
Kronice Szczecińskiej z dnia 24.10.2012 z godz. 21:45 |